Nog maar net zijn opleiding aan het HMC afgerond, en nu al is zijn werk te bewonderen op verschillende plaatsen in binnen- en buitenland. Ike van der Plas groeide op met ambacht en handwerk. Nu vervaardigt hij draagbare kunstobjecten uit de meest exotische leersoorten. Tijdens zijn studie ontstond zijn liefde voor bijzondere schoenen. De Schoenwerkplaats mocht een kijkje nemen in zijn atelier, en stelden meteen een paar vragen.

Op je 18e startte je je eigen bedrijf, hoe is de weg daar naar toe gegaan, hoe begon het allemaal?
Net voor ik achttien werd maakte ik mijn eerste riem. Vol trots liet ik deze op mijn verjaardag aan vrienden en familie zien, en daarna ook op school. Iedereen vond de riem heel gaaf, ik kreeg meteen drie bestellingen. Eén van die riemen maakte ik van pythonleer, door die verkoop had ik meteen de aanschaf van de hele pythonhuid terugverdiend. Ik kocht meteen nog twee huiden en verkocht nog meer riemen aan vrienden en familie. Van het restmateriaal van de pythonhuiden maakte ik armbanden, die ik ook verkocht. Na een tijdje kon ik van het geld enkele machines aanschaffen. Zo is het eigenlijk begonnen.

In die tijd was ik ook al bezig met de opleiding tot schoenontwerper. In het derde jaar leerde ik alles omtrent het maken van schoenen. Wat ik op school leerde deed ik na schooltijd thuis om te oefenen. Ook bestudeerde ik boeken over het maken van schoenen. In de boeken kwam ik vaak technieken tegen die ik nog niet kende of begreep, die ik vervolgens op school aanleerde. Zo kon ik weer verder. Zo heb in de avonduren thuis mijn eerste paar schoenen gemaakt. Door deze aanpak liep ik voor op het lestempo op de opleiding en werd ik sneller bekwaam in mijn handelingen. Dit lukte mij omdat ik erg gemotiveerd en gedreven was en wellicht ook omdat ik nog jong en gewend was aan het schoolritme. Voor een aantal klasgenoten was dit al een tweede opleiding of ze waren al ouder omdat ze eerst een paar jaar gewerkt hadden. Ik koos ervoor in mijn vrije tijd mijn technieken te oefenen en producten te maken terwijl anderen hun tijd anders benutten.

Mijn eerste paren vond ik nog niet van voldoende kwaliteit om ze te verkopen. Na het tiende paar begon het ergens op te lijken. Toen had ik al snel mijn eerste klanten. Hier en daar vertel je dat je ook schoenen kunt maken en ik had al een klantenkring opgebouwd door het verkopen van mijn lederen riemen en accessoires.

Hoe ontdekte je jouw passie voor het maken van schoenen?
Van jongs af aan was mijn plan om later het bedrijf van mijn vader over te nemen. Mijn opa was stukadoor, mijn vader nam zijn bedrijf over en is aannemer. Ik zou de derde generatie worden. Op een gegeven moment heeft mijn vader aangegeven dat hij dacht dat ik dat zware werk niet moet gaan doen. Hij had mijn voorkeur precies en verfijnd werk al gezien.

Ik ben opgegroeid met ambacht en handwerk. Mijn moeder maakt kleding en lingerie; hierdoor had ik ook interesse voor mode. In mijn laatste jaar middelbare school heb ik dan ook verschillende open dagen van modeopleidingen bezocht. Toen kwam ik er al snel achter dat dat niet was wat ik zocht, ik kan niet goed benoemen waar dat mee te maken had, het was een gevoel. Uiteindelijk was het mijn moeder die me vertelde dat er ook opleidingen bestaan waar je schoenen leert maken. Na een bezoek aan deze opleiding - waar ook les wordt gegeven in het maken van hoeden, tassen en meubels - was mijn keuze snel gemaakt: dit ga ik doen.

Aan het begin van de opleiding kwam ik erachter dat ik een serieuze interesse heb voor schoenen. Ik wilde zelf altijd al de meest bijzondere dragen. Je kunt dus wel zeggen dat de passie voor schoenen en het maken ervan zijn aangewakkerd door de opleiding.

Je begon met “Ike – lederen riemen en accessoires”, dit werd vervolgens “Ike – leren schoenen en accessoires”, wat wordt je volgende stap?
Onlangs ben ik gestart met de deeltijdopleiding podologie. Twee maandagen per maand heb ik theorieles. De opleiding is verdeeld in blokken van een half jaar. Het zijn weinig contacturen, vooral veel zelfstudie. Dit is een ideale combinatie met mijn eigen werk.

Tijdens de opleiding Creatief Vakman heb ik alles geleerd over het vervaardigen van schoenen, maar helaas maar weinig over de anatomie van het bewegingsapparaat. Om een zo breed mogelijke service te bieden aan mijn klanten heb ik gekozen voor een specialisatie podologie. In de meeste gevallen maak je een schoen, de klant past deze en loopt er vervolgens op weg. Wanneer iemand een (klein) voetprobleem heeft wordt dat al moeilijker; het oplossen van deze problemen zie ik als een uitdaging. Ik droom ervan ooit een schoen te maken die ervoor zorgt dat je geen steunzolen meer hoeft te dragen. De schoen zal dus zo gemaakt moeten zijn dat ze kleine voetproblemen zal voorkomen.

Daarnaast is er vraag naar steunzolen en aanpassingen aan confectieschoenen. Ik spreek met mijn bedrijf dan een grotere doelgroep aan en kan op die manier meer omzet en bestaansrecht genereren.

Wat leer je tijdens de vierjarige opleiding Creatief Vakman op het HMC?
De opleiding die ik heb gevolgd is Creatief Vakman aan het HMC in Amsterdam. Tijdens deze opleiding leer je op ambachtelijke wijze hoeden, schoenen, tassen en meubels te vervaardigen. Het eerste jaar is een oriënterend jaar: je krijgt theorie- en praktijklessen in alle ambachten. Vervolgens maak je per periode een integrale opdracht en daarna maak je een eindproduct. Dit kan een zitelement zijn, of een verpakking voor een bepaald product. Hout, textiel of leer moeten hierin verwerkt worden. Je volgt tijdens dit semester lessen in materiaalkennis en bewerkingstechnieken. Aan het einde van dit jaar kies je vervolgens voor hout of textiel en leer als specialisatie voor het volgende leerjaar.

Wanneer je kiest voor textiel en leer vervaardig je producten als hoeden, schoenen en tassen in verschillende modellen. In het tweede en derde jaar heb je verschillende stages bij erkende leerbedrijven. Toevallig is er op dit moment een stagiaire die voor een periode met mij meeloopt. Leuk én leerzaam voor zowel de stagiaire als voor mij. Tijdens mijn opleiding heb ik de stages als zeer waardevol ervaren. Er zijn veel dingen die je niet op school kunt leren, die echt alleen te ervaren zijn in de praktijk. Ik hoop de studenten die stage bij mij komen lopen deze ervaringen ook mee te geven. Uiteindelijk kies je in het derde jaar in welke richting je afstudeert en maak je een eindcollectie hoeden, tassen of schoenen.

In het derde jaar maakte ik de keuze voor schoenen als afstudeerrichting, niet alleen omdat ik mijn passie had ontdekt maar ook omdat het maken van tassen minder arbeidsintensief is, te weinig uitdaging voor mij. Wanneer je tassen maakt kun je een voorraad aanleggen; tassen zijn nou eenmaal niet op maat gemaakt, tassen verkoop je dus sneller. Er is ook veel meer concurrentie. Bij schoenen kan dat niet, je zult rekening moeten houden met de maat van de klant. Het maatwerk trekt mij hierin het meeste aan.

Waar ben je goed in? Wat wil je graag beter kunnen of nog leren?
Ik wil nóg beter schoenen kunnen maken. Ik zeg dat ik schoenen kan maken maar als ik kijk naar wat grote schoenmakers zoals René van den Berg maken en naar wat ik in winkels zie weet ik dat ik nog veel te leren heb. Ik moet nog veel meer meters maken.

Voor mijn werk besteed ik veel aandacht aan het vinden van bijzondere materialen. Tijdens het ontwerpproces heb ik vaak maar een paar seconden nodig als ik keuzes moet maken tussen kleuren en stijlen, ik kan het snel visualiseren. De keuzes die ik maak zijn vaak niet de meest voor de hand liggende en dat maakt het eindproduct verrassend.

Welke schoenontwerper is jouw grote voorbeeld?
Op schoentechnisch vlak is dat René van den Berg. Dat is een kunstenaar. Je kunt hem een foto geven, een schets en hij maakt het exact zo. Dat vind ik knap. Ook bewonder ik zijn technieken met betrekking tot het gieten van hakken en hoe hij deze in zijn ontwerpen verwerkt.

Walter van Beirendonck is op modegebied een groot voorbeeld. Ik vind het leuk dat er humor in zijn kleding verwerkt zit, hij breekt regels. Ik probeer dat ook met mijn ontwerpen; mijn eigen ding doen.

Voor wie wil jij heel graag eens schoenen maken?
Voor Ali B! Hij is een grote inspiratie. Ik bewonder hem vooral omdat hij zijn succesvolle carrière vanuit het niets heeft opgebouwd. Ik heb zijn agent al eens benaderd maar daar is helaas nog niets uitgekomen.

Hoe ziet een gemiddelde werkdag eruit, hoe deel je je werkzaamheden in?
Ik ben twee volle dagen in mijn atelier te vinden. Hier werk ik aan mijn schoenprojecten of ben ik bezig met opdrachten voor mijn opleiding. De andere dagen ondersteun ik mijn vader in zijn aannemersbedrijf. Wanneer ik een drukkere periode heb maak ik langere dagen in mijn atelier of werk ik in het weekend. Andersom help ik mijn vader wanneer hij het druk heeft. Ik kan het werk dus mooi tussen beide bedrijven verdelen, het voelt als een goede balans.

Je hebt je aangemeld op De Schoenwerkplaats. Wat vind je van het platform?
Een goed initiatief, heel belangrijk voor de branche. Op deze manier kunnen consumenten op een makkelijke manier met schoenmakers in contact komen en daarnaast kunnen schoenmakers onderling in een beschermde omgeving met elkaar in contact komen, bijvoorbeeld voor hulp of om informatie uit te wisselen.

Wat is jouw beste tip voor (beginnende) schoenmakers?
Werk aan je netwerk: laat je gezicht zien en praat veel met mensen zodat ze jou en jouw merk leren kennen. Daarnaast is het belangrijk dat je je eigen ding blijft doen.